VATAXON – Mỡ bôi da Clobetasol propionat
Thuốc Vataxon là thuốc được bào chế dưới dạng mỡ bôi ngoài da với thành phần chính là Clobetasol propionate, một corticoid mạnh nhóm I. Thuốc được dùng để điều trị các bệnh da liễu như vảy nến, chàm da dai dẳng,…
Thành phần: Mỗi gam mỡ bôi da chứa:
Hoạt chất: Clobetasol propionat 0,5mg.
Tá dược: Paraffin trắng mềm, paraffin lông, propylen glycol.
Hạn dùng:
24 tháng kể từ ngày sản xuất. Không sử dụng thuốc quá thời hạn ghi trên nhãn
Báo quản:
Giữ thuốc ở nhiệt độ dưới 30°C. Tránh xa tầm tay trẻ em
Quy cách đóng gói: Hộp 1 tuýp 15g mỡ bôi da
Nhà sản xuất: Bio-labs (Pvt) Ltd – Pakistan.
SĐK: VN-17679-14
MÔ TẢ CHI TIẾT
Hoạt chất: Clobetasol propionat
Mã ATC: D07A D01
Loại thuốc: Corticosteroid tác dụng tại chỗ nhóm I (tác dụng mạnh nhất).
Các đặc tính dược lực học:
Clobetasol propionat là một corticosteroid có tác dụng glucocorticoid rất mạnh, kèm theo tác dụng mineralocorticoid không đáng kể. Những glucocorticoid có tác dụng chống viêm và ức chế miễn dịch mạnh một phần qua việc ức chế sự hình thành các cytokin khác nhau. Glucocorticoid có tác động chuyển hóa như sau: nồng độ glucose trong máu được duy trì hoặc tăng lên do việc sử dụng glucose ở ngoại vi và việc tăng tân tạo glucose; lắng đọng glycogen, phân hủy protein, phân hủy lipid tăng lên làm ảnh hưởng đến sự hấp thu calci và bài tiết dẫn đến việc giảm lượng calci dự trữ trong cơ thể. Glucocorticoid tạo điều kiện thuận lợi cho nhiều chất nội sinh hoạt động, ảnh hưởng đến chức năng của hệ thống tìm mạch, thận, cơ xương và hệ thần kinh trung ương. Clobetasol propionat dùng ngoài da có tác dụng chống viêm do ức chế tổng hợp các chất trung gian hoá học gây viêm và ức chế giải phóng ra các chất trung gian hoà học gây phản ứng dị ứng như histamin, bradykinin, serotonin. Do ít có tác dụng mineralocorticoid, nên clobetasol propionat rất phù hợp trong những trường hợp bệnh lý mà giữ nước là bắt lợi. Dùng liều cao, clobetasol propionat có tác dụng ức chế miễn dịch.
Các đặc tính dược động học:
Clobetasol propionat ít hấp thu qua da, hay được dùng điều trị viêm da dị ứng. Tuy nhiên khi bôi các chế phẩm này trên da, chúng cũng có khả năng hấp thu 1 lượng thuốc nhất định. Đặc biệt, khi da bị tổn thương hoặc băng kín da sau khi bôi thuốc, khả năng hấp thu thuốc qua da sẽ tăng. Có rất nhiều yếu tố có thể ảnh hưởng đến sự hấp thu qua da của các thuốc steroid: tính thân dầu và độ hòa tan của thuốc, nồng độ thuốc, vị trí giải phẫu, tuổi bệnh nhân, sự có mặt của bệnh ngoài da và việc băng kín bên ngoài đều ảnh hưởng đến tác dụng điều trị muốn có của thuốc corticosteroid dùng ngoài da. Nồng độ đình trong huyết tương của clobetasol propionat khoảng 0,63ng/ml đạt được sau 8 giờ khi dùng liều thứ 2 cho người bình thường. Trong một nghiên cứu riêng biệt, nồng độ đình trong huyết tương khoảng 2,3ng/ml và 4,6ng/ml tương ứng ở những bệnh nhân bị bệnh vẩy nến và eczema đạt được 3 giờ sau khi dùng một liều duy nhất. Thuốc chuyển hóa chủ yếu ở gan và sau đó được bài tiết bởi thận.
Chỉ định:
Điều trị ngắn ngày các bệnh da khó điều trị, không đáp ứng thỏa đáng với các corticoid hoạt tính kém hơn như:
– Vẩy nến (ngoại trừ vẫy nến dạng mảng lan rộng) –
– Chàm dai dẳng khó chữa
– Liken phẳng
– Lupus ban đỏ hình đĩa
Liều lượng và cách dùng:
Thuốc được dùng bôi ngoài da. Để tăng hiệu quả điều trị, sau khi bôi thuốc, bệnh nhân có thể băng kín vùng da bị tổn thương trong một đêm. Sau đó bệnh nhân có thể sử dụng thuốc bình thường mà không cần băng bó.
Chỉ nên dùng thuốc trong các đợt điều trị ngắn ngày. Nếu cần điều trị liên tục trong thời gian dài, bệnh nhân nên sử dụng các loại thuốc chứa corticoid có hoạt tính thấp hơn.
Cách sử dụng: bôi thuốc thành 1 lớp mỏng trên bề mặt da bị bệnh một hoặc hai lần mỗi ngày cho đến khi kiểm soát được bệnh. Sau 2-4 tuần điều trị bằng clobetasol, nếu bệnh không thấy có tiến triển, nên ngưng dùng thuốc, và bệnh nhân cần được chẩn đoán lại để có phương pháp điều trị thích hợp hơn.
Chống chỉ định:
Bệnh nhân không nên dùng thuốc trong các trường hợp sau
– Trẻ em dưới 12 tuổi.
– Mụn trứng cá đỏ, mụn trứng cá thường và viêm da quanh miệng.
– Chứng ngứa quanh hậu môn và ngứa vùng sinh dục.
– Nhiễm virus da nguyên phát (ví dụ herpes simplex, thủy đậu).
– Quá mẫn với clobetasol hoặc bất kỳ thành phần nào của thuốc.
– Thuốc không được chỉ định điều trị các sang thương da nhiễm trúng nguyên phát gây ra bởi nhiễm vi khuẩn hoặc vi nấm. Bệnh da ở trẻ em dưới 1 tuổi, kể cả viêm da và hăm đỏ da do tã lót.
– Thuốc không được chỉ định để điều trị vảy nến diện rộng.
– Thuốc không bôi mắt, hang, nách.
Như với các corticosteroid khác, chống chỉ định dùng clobetasol cho người bệnh bị đái tháo đường, tâm thần, loét dạ dày và hành tá tràng, trong nhiễm khuẩn và nhiễm virus, trong nhiễm nấm toàn thân và ở người bệnh quá mẫn với clobetasol hoặc với các corticosteroid khác hoặc với bất kỳ thành phần nào trong chế phẩm.
Cảnh báo đặc biệt và thận trọng khi dùng:
Phải dùng liều corticosteroid thấp nhất có thể được để kiểm soát bệnh đang điều trị, khi giảm liều, phải giảm dần từng bước dưới sự giám sát y tế. Nên tránh điều trị liên tục dài ngày với clobetasol nếu có thể tránh được, nhất là đối với trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, vì có thể xảy ra tình trạng ức chế tuyến thượng thận, ngay cả khi không băng kín vùng được bôi thuốc. Dùng corticosteroid kéo dài có thể gây đục thể thủy tinh (đặc biệt ở trẻ em), glôcôm Khi dùng corticosteroid toàn thân nhồi máu cơ tim mới mắc, tăng huyết áp, đái tháo đường, động kinh, glôcôm, thiểu năng với khả năng tổn thương dây thần kinh thị giác. phải rất thận trọng trong trường hợp suy tim sung huyết, tuyến giáp, suy gan, loãng xương, loét dạ dày, loạn tâm thần và suy thận. Trẻ em có thể dễ tăng nguy cơ đối với một số tác dụng không muốn, ngoài ra mong corticosteroid có thể gây chậm lớn; người cao tuổi cũng tăng nguy cơ tác dụng không mong muốn.
Trong trường hợp cần sử dụng clobetasol cho trẻ em, có khuyến cáo rằng toa điều trị cần phải được thầy thuốc kiểm tra lại hàng tuần. Cần lưu ý rằng tã lót của trẻ nhũ nhi khi băng kín vùng da được bôi thuốc có tác dụng như Khi điều trị liên tục trong thời gian dài, clobetasol có thể gây teo da, đặc biệt là vùng da mặt. Cần ghi nhớ điều này khi điều trị các bệnh da như vẩy nến, lupus ban đỏ dạng đĩa và chàm nặng. Khi bôi thuốc lên vùng da quanh mắt, cần phải thận trọng không để điều kiện cho nhiễm khuẩn phát triển, vì vậy cần phải rửa sạch vùng da trước khi bôi thuốc và đặt bằng sạch lên trên. Sử dụng trên diện rộng hoặc lặp đi lặp lại có thể tăng nguy cơ mẫn cảm da do tiếp xúc.
Tương tác thuốc:
- Khả năng tương tác giữa thuốc bôi ngoài da với các thuốc khác rất ít khi xảy ra trong các điều kiện thường dùng.
- Paracetamol: Corticosteroid cảm ứng các enzym gan, có thể làm tăng tạo thành một chất chuyển hóa của paracetamol độc đối với gan. Do đó, tăng nguy cơ nhiễm độc gan nếu corticosteroid được dùng cùng với paracetamol liều cao hoặc trường diễn.
- Thuốc chống trầm cảm ba vòng: Những thuốc này không làm bớt và có thể làm tăng các rối loạn tâm thần do corticosteroid gây ra; không được dùng những thuốc chống trầm cảm này để điều trị những tác dụng ngoại ý nói trên.
- Các thuốc chống đái tháo đường uống hoặc insulin: Glucocortocoid có thể làm tăng nồng độ glucose huyết, nên có thể cần thiết phải điều chỉnh liều của một hoặc cả hai thuốc khi dùng đồng thời; có thể cũng cần phải điều chỉnh lại liều của thuốc hạ đường huyết sau khi ngừng liệu pháp glucocorticoid.
- Glycosid digitalis: Dùng đồng thời với glucocorticoid có thể làm tăng khả năng loạn nhịp tim hoặc độc tính của digitalis kèm với hạ kali huyết.
- Phenobarbital, phenytoin, rifampicin hoà hoặc ephedrin có thể làm tăng chuyển hóa của corticosteroid và làm giảm tác dụng điều trị của chúng.
- Người bệnh dùng cả corticosteroid và estrogen phải được theo dõi về tác dụng quá mức của corticosteroid vì estrogen có thể làm thay đỗi chuyển hóa và mức liên kết protein của glucocorticoid, dẫn đến giảm độ thanh thải, tăng nửa đời thải trừ, tăng tác dụng điều trị và độc tính của glucocorticoid. Dùng đồng thời corticosteroid với các thuốc chống đông loại coumarin có thể làm tăng hoặc giảm tác dụng chống đông, nên có thể cần thiết phải điều chỉnh liều. Tác dụng phối hợp của thuốc chống viêm không steroid hoặc rượu với glucocorticoid có thể dẫn đến tăng xuất hiện hoặc tăng mức độ trầm trọng của loét đường tiêu hóa. Corticosteroid có thể làm tăng nồng độ salicylat trong máu. Phải thận trọng khi dùng phối hợp aspirin với corticosteroid trong trường hợp giảm prothrombin huyết.
- Dùng đồng thời thuốc bôi clobetasol propionat và thuốc corticosteroid khác (uống, tiêm hoặc xịt mũi) dễ làm tăng nguy cơ quá liều glucocorticoid dẫn đến ức chế trục dưới đồi – tuyến yên – thượng thận.
Sử dụng thuốc có thai hoặc cho con bú:
Lúc có thai
Chưa có dữ liệu về ảnh hưởng của clobetasol đối với phụ nữ có thai. Tuy nhiên, phụ nữ có thai không nên bôi thuốc với một lượng lớn hoặc trong thời gian dài.
Lúc nuôi con bú Độ an toàn của clobetasol khi dùng cho bà mẹ đang nuôi con bú chưa được thiết lập. Nên thận trọng và chỉ dùng thuốc trong thời gian nuôi con bú nếu thật sự cần thiết.
Ảnh hưởng lên khả năng lái xe và vận hành máy móc: Chưa có dữ liệu
Tác dụng không mong muốn:
- Cũng như các corticoid tác dụng tại chỗ khác, khi được sử dụng với một lượng lớn kéo dài, hoặc được điều trị trên một diện tích này dễ xảy ra hơn ở trẻ nhũ nhi và trẻ em, và trong cách điều trị thuốc có băng kín. Ở trẻ nhũ nhi, tã lót có thể có tác dụng như khi băng kín vùng da được bôi thuốc.
- Với liều lượng không được quá 50g/tuần đối với người lớn, bất cứ biểu hiện nào của tình trạng ức chế trục hạ đồi-yên-thượng thận cũng thường thoáng qua và hồi phục nhanh sau khi ngưng liệu pháp điều trị ngắn ngày.
- Điều trị kéo dài với liều cao corticoid tác dụng mạnh có thể gây teo da tại chỗ như các vết nứt da, mỏng da, dẫn các mạch máu bề mặt, đặc biệt là khi điều trị thuốc có băng kín, hoặc trên vùng nếp gấp da.
- Có những báo cáo ghi nhận sự thay đổi sắc tố da và rậm lông khi sử dụng các corticoid bôi da.
- Trong trường hợp hiếm gặp, điều trị (hoặc ngưng điều trị) bệnh vẩy nến bằng corticoid được cho là đã khởi phát dạng mụn mủ của bệnh.
- Thông thường, Vataxon được dung nạp tốt, nhưng nếu có dấu hiệu quá mẫn, nên ngưng dùng thuốc ngay.
- Giống như với các corticosteroid khác, các tác dụng không mong muốn bao gồm: các rối loạn về nước và điện giải, cơ xương, tiêu hóa, da, thần kinh, nội tiết, mắt, chuyển hóa và tâm thần.
Ghi chú: XIN THÔNG BÁO CHO BÁC SĨ CÁC TÁC DỤNG KHÔNG MONG MUỐN GẶP PHẢI TRONG QUÁ TRÌNH SỬ DỤNG THUỐC
Sử dụng quá liều:
Tình trạng quá liều cấp tính rất ít khi xảy ra, tuy nhiên, trong trường hợp quá liều mãn tính hoặc sử dụng sai, các biểu hiện cường vỏ thượng thận có thể xảy ra. Trong trường hợp này cần phải ngưng dùng thuốc dần dần, dưới sự giám sát y tế.
Giá bán lẻ của Vataxon:
Vataxon được bán lẻ trên hệ thống phòng khám và nhà thuốc trên toàn quốc.
Giá bán lẻ: 35.000 vnđ